De Makerij

Een gloednieuw museumlabo

Vanaf 21 september 2024

De weg van een vel papier tot een volwaardige speelkaart is er een van vele stappen en zorgvuldig vakmanschap. In De Makerij, de nieuwe museumopstelling van het Speelkaartenmuseum, krijg je een uniek inzicht in de vele processen die een speelkaart-in-wording doorloopt. Naast het bedrukken van de kaarten is de afwerking van groot belang: het snijden, afronden van de hoeken, glanzen, vergulden en verpakken. Speelkaarten worden immers intensief gebruikt en krijgen in hun leven flink wat te verduren. Papierveredeling speelt een cruciale rol in de uiteindelijke kwaliteit van de speelkaarten. De 19^de-eeuwse Turnhoutse papierfabrikanten waren best inventief en zochten voortdurend naar manieren om hun kaarten duurzamer te maken. Een typisch Turnhoutse innovatie is bijvoorbeeld de 'overwas', een techniek om kaarten van een beschermende laklaag te voorzien.

Naast de productie van speelkaarten richt De Makerij zich ook op de rol van de letterzetter of typograaf. Die plaatste handmatig en met uiterste precisie loden letters naast elkaar om woorden en zinnen te drukken. Zijn keuzes tussen kapitaalletters, onderkastletters, schreefletters, marges en interlinies maakten hem, naast doorgewinterde ambachtsman, ook een ware kunstenaar.

Aansluitend op De Makerij kun je genieten van een kleine, periodieke focusexpo die telkens een ander aspect van de rijke museumcollectie belicht. De eerste editie ‘Turnhouts Triomf’ toont aan dat de speelkaartenindustrie afhankelijk is van veel meer dan louter techniek. Voordat Turnhout dé speelkaartenhoofdstad van België - en ver daarbuiten - werd, kon Brussel met die titel pronken. Revoluties, veranderende grenzen en een flinke dosis toeval zorgden in de periode 1750-1850 echter voor een omwenteling. Staalboeken, documenten en bijzondere kaartspellen illustreren de bloei van de Brusselse en Turnhoutse ateliers.

Met De Makerij zet het Speelkaartenmuseum de toon voor de toekomst. De opstelling neemt je mee doorheen de boeiende geschiedenis van de papier- en speelkaartenindustrie en moedigt kinderen en volwassenen aan om ook zelf aan de slag te gaan.

Kom het zelf zien, voelen, ruiken en vooral proberen in dit gloednieuwe museumlabo.